DEREPAZARİM53.TR.GG

Derepazarlıların Buluşma Noktası

Derepazarlılar | Karadeniz | Rize | 53 | Mavi-Yeşil | Visited By

Pazar





Tarihçe

M.Ö 2000 başlarında Pazar ve yöresinde Hayvancılık ve tarımla geçinen bir takım topluluklar yaşıyordu. M.Ö 1900 ve 1200 Tarihleri arasında Atina'nın (Pazar) Hititlerin etkisi altında kaldığı sanılmaktadır. İ.Ö. VIII. yüzyılda Miletos'lu denizciler Pazar yeri adı verilen yerleşimlerden birini de yörede kurmuşlardır. Aynı yüzyıllarda Med’ler yöreyi ellerine geçirmişlerdir. Bir süre yöremiz Med'lerin yerine Ülke olan Persler'in eline geçmiştir. İ.Ö. 1950'de Atina'da (Pazar) Pontus krallığı hakimiyeti görülür. İ.Ö. 66'da Roma İmparatorluğunun kontrolü altına giren Atina'nın Roma İmparatorluğunun İ.S. 395'de ikiye ayrılmasından sonra yöremiz Bizans egemenliğine geçer.Malazgirt savaşını izleyen sürede Melikşah'ın Rize'ye kadar geldiği ni Prof.Dr.İbrahim Kafesoğlu Melikşah adlı kitabında belirtir. 1204'te Atina'nın (Pazar)Trabzon Rum İmparatorluğunun hâkimiyetine geçmesinden sonra Türk hâkimiyetine geçişi 1461'de Fatih'in Trabzon'u fethi ile gerçekleşir. 1571'de Kafkas kavimlerinden dolayı abhaza korsanlarınca Atina'nın (Pazar) basılıp yağmalanması da Tarihi bir vakadır. Osmanlı döneminde 1877'ye kadar Batum sancağına bağlı bir yerleşim yeri olarak görürken 1877-1878 Osmanlı Rus savaşından sonra Batum Ruslara bırakılınca 1878'de kurulan Lazistan sancağının (Merkez Rize) önde gelen kazası da Atina olur. I.Dünya savaşında 5 Mart 1915'de Atina (Pazar) Rus işgaline uğrar. Pazar'ın Rus işgalinden kurtuluş tarihi ise 10 Mart 1918'dir. 1928'de Atina ilçesi Pazar adını almıştır. Çoruh iline bağlı olan Pazar'ın Çoruh ilinin kaldırılmasından sonra kurulan Rize İlinin tek İlçesi Pazar'dır. 1 Mart 1953'de Pazar'a bağlı Ardeşen Bucağı İlçe olur.

Coğrafi Yapı ve Ulaşım

Pazar, Doğu Karadeniz'de Rize'nin ilçelerinden biridir. Deniz seviyesinden 10 metre yüksekte Artvin-Rize Devlet yolu üzerinde Doğu-Batı yönünde kurulmuştur. Doğusunda: Ardeşen Batısında: Çayeli Güneyinde: Çamlıhemşin ile Hemşin Kuzeyinde ise Karadeniz yer alır. İlçe Rize'ye 37,Sovyetler birliğine 67 Km uzaklıkta olup 315 Km2 Yüzölçümü sahiptir. Pazar-Ardeşen arasındaki çok dar kıyı düzlüğü ve dar Pazar deresi vadi tabanı dışında ilçe tamamıyla dağlıktır. İlçe harita üzerinde tabanı deniz kıyısında olan bir üçgene benzer. Bu üçgen deniz kıyısında 21,kuzey-güney yönünde ise 35 km uzunluktadır.

Pazar İlçesi İl Merkezi Rize'ye 37 km uzaklıktadır. Çayeli’ne 22 km Ardeşen’e 8 km uzaklıktadır. Pazar ilçesine Yurdun değişik illerinden Trabzon-Rize Merkeze gelinerek buradan ilçemize dolmuşlarla ulaşılmaktadır. Trabzon-Hopa arasında çalışan küçük otobüslerle sabah 6.30 akşam 19.30 arasında her 30 dakikada araç bulunması mümkündür.

İklim

Yazları az sıcak, kışları az soğuk geçen, "orta iklim tipi" ne sahip ilçede yıllık ortalama yağış miktarı 2332 mm dir.

Bitki Örtüsü

İklimin yağışlı olması yüzünden yöre bitki örtüsü bakımından çok zengindir. İlçe bütün yıl yeşillikler içindedir. eskiden daha fazla alan kaplayan doğal bikri örtüsü çay bahçeleri açmak ve yeni yerleşim yerleri kurmak uğruna tahrip edilmiştir. Gerek koru, gerekse bozuk koru ormanlarında Kayın, Gürgen, Kızıl ağaç, Kestane, Ihlamur ve az da olsa Karaağaç vardır. Devlet denetimindeki ormanlık alanların alt tabakalarıyla bazı yerlerde bölümler halinde orman gülleri "Kumar" bulunmaktadır. Ayrıca, yabani karayemiş, böğürtlen, eğrelti otlar ve ayı üzümü orman altı formasyonu olarak dikkat çeker.

Dağlar

İlçenin en yüksek dağı güneyde Kaçkar 3737 metredir. Diğer önemli yükseltiler Verçenik, Altıparmak ve Hipot tur. Bu dağlar arasında yollar patika'dan ibarettir. Kaçkar dağının üzerinde sürekli "Buzul "vardır.

Yaylalar

İlçede yaylacılık doğal şartların sonucu olarak asırlardır sürdürülen ekonomik bir faaliyettir. Özellikle orta kesim ile kıyı kesiminde yer alan bazı köylerin sakinleri yaz aylarında hayvan otlatmak ve ürünlerini saklamak amacıyla Fırtına Deresinin yukarı çığırında yer alan yaylalara gitmektedirler. Bu yaylaların en önemlileri: Kito, Ambarlı, Kızılhaç, Çelmeç, Verçenbek, Kaleibala, Başyayla, Çiçekli, Elevit, Kelevit, Palovit ve Samistal'dır.

İdari Yapı ve Nüfus

Pazar ilçesinde 2007 yılı nüfus sayımına göre şehir merkezi ve mahallelerde 14.682 köylerde 17.533 olmak üzere toplam 32.215 kişinin yaşamakta olduğu tespit edilmiştir.

İlçe nüfusunun % 46 sı ilçede yerleşiktir.

Ekonomik ve Sosyal Durum

İlçe ekonomisinde en büyük payı çay alır. Bunun yanında balıkçılık ticaret, sanayi, bankacılık ve tarımda ekonomik kaynak yaratıcı işler olarak yapılmaktadır. Çayın halkın geçiminde bu kadar önemli olması yöredeki az kireçli toprağın bu bitki için ideal olmasından kaynaklanmaktadır.

İlçemizde irili ufaklı olmak üzere müteahhitlik ve küçük esnaf kesiminde ortalama olarak 2150 kişi istihdam edilmiştir.

Tarım ve Hayvancılık

İlçe ekonomisinde en büyük payı çayın alması yüzünden tarla ziraatı ve bağ-bahçecilik çok küçük alanlarda, aile ihtiyacının karşılanma ihtiyacına yönelik yapılmaktadır. Cumhuriyetin ilk dönemlerinde ilçede büyük alan kaplayan mandalina ve portakal bahçeleri ile elmalık günümüzde çok azalmıştır. 1939 yılında ürünlerinin değerlendirilmesi için kurulan elma kurutma ve konserve fabrikası da ha sonra çayın devreye girmesiyle ekonomik olarak devreden çıkmıştır.

Tarla ziraatına ayrılan 2.000 hektarlık alanda mısır, fasulye ve patates ekilmektedir.

Arazinin engebeli, çayır ve mera’nın az olduğu, çay bahçeleri nedeniyle yem bitkilerinin ekilmemesi yüzünden hayvancılık "ahır hayvancılığı" şeklinde yapılmaktadır. Kıyı kesimlerdeki bu durumun aksine yüksek yerleşimlerde hayvancılık asıl uğraş olarak dikkat çekmektedir. Kıyı kesimde az sayıda aile kendi süt ihtiyacını karşılamak amacıyla Jersey inek türü beslemektedir. Sahil kesiminde rutubetin çok olması yüzünden iç kısımlardaki dağlık ve yaylalık alanlarda yapılan arıcılık 3600 civarında fenni ve iptidai kovanla sürdürülmektedir.

Puro Tütünü

İlçenin özgü bir Endüstri bitkisidir ve Pazar adıyla anılan puroların yapımında kullanılır. Toprak yapısı gereği yalnızca 26 köyde ekimine izin verilmiştir. Puro tütününü diğer tütünlerden ayıran en büyük özellik yapraklarının 1 metre civarında oluşudur. Diğer tütünler gibi kıyılmayan bu tütün "iç sargılık", "Dış sargılık" ve "Dolguluk" olarak üç aşamada kullanılır.

Balıkçılık

İlçenin gelir getiren kaynaklarından biride balıkçılıktır. Pazar'lı denizle bütünleşmiş gibidir, onsuz yapamaz. Fakat deniz kirliliği yüzünden balıkçılık eski önemi ve yerini kaybetmektedir.

Eskiden Pazar'lı hem balığı tutar yerdi, hem de satarak geçimini sürdürürdü. Bu gün dededen kalma mesleği sürdüren 150–200 civarındaki balıkçı ailesi geçim sıkıntısı içinde yaşama savaşı vermektedir.

Balıktan umduğunu bulamayan Pazar'lı küçük balıkçı tekneleri ile lüks yat yapımına yönelmektedir. Bahçedeki daracık alanlarda yöre insanının becerisi ve bir keser-testere yardımıyla sürdürülen tekne yapımı önemli bir ekonomik değer yaratmaktadır.

Eğitim, Kültür ve Sağlık

İlçenin en belirgin yanı dış çevreyle sürekli ve yoğun ilişkidir. Yörede "Gurbetçilik" denen göç olgusu çeşitli biçimlerde etkinliğini sürdürmektedir. Toplumsal yapıda köklü değişikliler yaratan çay ekimi öncesinde deniz; ana geçim kaynağıydı. Daha sonra taşımacılık gibi hizmetlerde denize açılan ilçe insanı öteden beri "Ev dışı" bir yaşama biçimine yönelmiştir. Başsız, erkeksiz kalan ailenin öbür bireylerindeyse içine kapanık bir yaşama düzeni görülmüştür. Yörenin dağınık yerleşim düzeni de içe kapanmayı yaratmaktadır. Kapalı yapıda toplumsal değerler ve ilişkiler, büyük ölçüde geleneksel-dinsel düşüncelerle biçimlenmektedir

Nüfus yoğunluğu ve toprakların yetersizliği yüzünden göç sürmüştür. Dağ ve iklim koşularından kaynaklanan, taş ve ahşaba dayalı özgün ev yapısı bile yerini kırsal kesimde betonarmeye bırakmıştır. Dağınık yerleşme anlayışı sürdürülürken, bomboş alanlarda birkaç katlı, villa tipi evler geçim düzeyinin bir göstergesi olmuştur. Çay gelirleriyle il dışında ya da işinde yatırıma yönelirken tüketim eğilimi de giderek yükselmiştir. Ancak tarıma dayalı uğraşlarla biçimlenen geleneksel değerler, toplumsal ilişkilerde günlük yaşamı belirleyiciliğini korumaktadır.

Turizm Değerleri

Kız Kalesi

İlçeye gelişte denizden konukları adeta dalgalar arasından selamlar gibi duran "Kız Kalesi" en önemli tarihsel yapıdır. 8.yüzyılda yapılan bir kalenin "Gözetleme Kulesi" olduğu anlaşılan yapı denizdeki yüksek bir kayanın üzerinde bulunmaktadır. Yücehisar köyündeki Çarıkça mevkiinde yüksekçe bir kayanın üzerinde yer alan kaleden günümüze ise sadece kalıntılar kalmıştır. Pazar-Rize karayolu üzerinde Sivrikale köyünde yer alan kalenin kalıntıları ise yol yapımı sırasında tamamen ortadan kalkmıştır.
derepazarim53.tr.gg
DetayToplist Hit KazanToplist
© Copyright 2010 Derepazarim53.tr.gg
Designed by EarLyMasTeR / Tüm hakları uzay boşluğundadır ;)
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol